Nguồn hình ảnh,Getty Images/VGP/BBC
Chụp lại hình ảnh,Các nhà đầu tư bày tỏ "lo ngại sâu sắc" về khả năng Việt Nam chấm dứt các mức giá ưu đãi trong lĩnh vực năng lượng
Gần ba mươi nhà đầu tư Việt Nam và nước ngoài, bao gồm Adani Green Energy của Ấn Độ, đã cảnh báo kế hoạch điều chỉnh hồi tố các quy định về giá ưu đãi đối với năng lượng gió và mặt trời có thể ảnh hưởng đến khoản đầu tư hơn 13 tỷ USD.
Trong một lá thư gửi lãnh đạo Việt Nam, đề ngày 5/3 và đã được Reuters xem, các nhà đầu tư bày tỏ "lo ngại sâu sắc" về khả năng chấm dứt các mức giá ưu đãi trong lĩnh vực năng lượng, đồng thời lưu ý rằng việc thay đổi chính sách này có thể làm suy yếu sự ổn định tài chính nói chung và suy giảm niềm tin vào Việt Nam – quốc gia hiện đang có kế hoạch gia tăng đáng kể công suất năng lượng tái tạo.
Trong số 28 bên ký vào lá thư có những tên tuổi như quỹ đầu tư tư nhân Dragon Capital, chi nhánh tại Việt Nam của tập đoàn năng lượng ACEN của Philippines, cùng các nhà đầu tư khác từ Thái Lan, Hà Lan, Singapore và Trung Quốc.
Trong những năm gần đây, Việt Nam nhận được sự đầu tư bùng nổ vào ngành năng lượng tái tạo nhờ các cơ chế biểu giá điện hỗ trợ (feed-in tariff – FIT) hào phóng. Theo đó Việt Nam cam kết sẽ mua điện trong 20 năm với giá cao hơn thị trường.
Tuy nhiên, giá FIT cao khiến mức thua lỗ của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) - đơn vị duy nhất mua điện từ các dự án này – gia tăng, và khiến giá điện cho các hộ gia đình và nhà máy tăng lên.
Play video, "Điện hạt nhân Việt Nam: Vì sao Ninh Thuận?", Thời lượng 9,47
09:47
Chụp lại video,Điện hạt nhân Việt Nam: Vì sao Ninh Thuận?
Chính quyền đã nhiều lần tìm cách giảm các mức giá FIT.
Hiện tại, theo bức thư của các nhà đầu tư, Việt Nam đang cân nhắc rà soát hồi tố các tiêu chí để tiếp cận giá FIT, ngay cả đối với các dự án đã bắt đầu sản xuất điện.
"Một hành động như vậy có thể khiến vốn chủ sở hữu của các dự án liên quan bị xóa sổ gần như hoàn toàn, làm thiệt hại hơn 13 tỷ USD vốn đầu tư," lá thư viết.
Lá thư không nói rõ liệu toàn bộ số vốn trên đã được giải ngân hay chưa, và cũng chưa rõ Việt Nam sẽ rà soát các quy định hiện hành theo cách nào và vào thời điểm nào.
Bộ Công Thương và EVN chưa phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.
Rủi ro cho chủ nợ
Trong thư, các nhà đầu tư cho biết EVN đã trì hoãn thanh toán hoặc chỉ thanh toán một phần cho lượng điện sản xuất từ các dự án năng lượng tái tạo "mà không có lý do rõ ràng".
Hệ quả là, "hàng loạt dự án đang đối mặt với nguy cơ không thể trả nợ cho các bên cho vay cả nội địa lẫn quốc tế", lá thư nêu, đồng thời cảnh báo rằng việc sửa đổi vĩnh viễn hoặc chấm dứt giá điện đã thỏa thuận "có nguy cơ làm suy yếu sự ổn định của hệ thống ngân hàng quốc gia và làm xói mòn niềm tin vào khung pháp lý của Việt Nam."
Diễn biến này xảy ra trong bối cảnh Việt Nam đang lên kế hoạch mở rộng đáng kể công suất phát điện năng lượng mặt trời và điện gió theo dự thảo quy hoạch điện sửa đổi cho thập kỷ này mà Reuters đã tiếp cận được.
Theo kịch bản cơ sở của quy hoạch điện này, vào năm 2030, công suất lắp đặt từ các trang trại điện gió và điện mặt trời sẽ vượt quá 56 gigawatt (GW) - gần một phần ba tổng công suất lắp đặt dự kiến từ tất cả các nguồn, bao gồm cả nhiên liệu hóa thạch.
Trong số các dự án có thể bị ảnh hưởng bởi cải cách hồi tố, những dự án do nhà đầu tư nước ngoài tài trợ có tổng công suất gần 4 GW, chủ yếu là trong lĩnh vực năng lượng mặt trời, với tổng giá trị 4 tỷ USD, theo nội dung bức thư.
Ký kết với Mỹ
Trong tuần này, Việt Nam dự kiến ký kết các thỏa thuận với Mỹ sau khi Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên gặp gỡ các quan chức thương mại và năng lượng Mỹ, theo một tài liệu của chính phủ mà Reuters tiếp cận được.
Bước đi này diễn ra sau nhiều tuần Việt Nam gửi tới Washington các thông điệp mang tính hòa giải nhằm tránh nguy cơ bị chính quyền Trump áp thuế, trong bối cảnh Việt Nam đang có thặng dư thương mại lớn với Mỹ.
Cũng theo Reuters, ngày 6/3, Bộ Tài chính Mỹ cho biết Mỹ sẽ rút khỏi thỏa thuận Quan hệ Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP) - một cơ chế hợp tác tài chính giữa các quốc gia giàu có hơn nhằm giúp các nước đang phát triển chuyển đổi từ điện than sang năng lượng sạch hơn.
Động thái rút lui này phù hợp với sắc lệnh hành pháp mà Tổng thống Donald Trump đã ký, trong đó nêu rõ Mỹ trước đây đã tham gia các sáng kiến "không phản ánh các giá trị của đất nước chúng ta hoặc những đóng góp của chúng ta vào việc theo đuổi các mục tiêu kinh tế và môi trường", người phát ngôn Bộ Tài chính Mỹ cho biết.
Trước đó, tài liệu đề ngày 5/3 của Bộ Công Thương Việt Nam có đề cập tới lịch trình chuyến công tác của ông Diên tại Mỹ trong tuần này.
Tài liệu này cũng liệt kê các công ty năng lượng và các cơ quan chính phủ, từ hải quan đến thuế, được yêu cầu cử đại diện tham gia đoàn công tác.
Tuần trước, Việt Nam thông báo rằng ông Diên, người đồng thời phụ trách chính sách năng lượng và công nghiệp,
sẽ tới Mỹ vào ngày 13/3 để gặp Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer.
Tuy nhiên, thông báo này không cung cấp chi tiết về các thỏa thuận có thể được ký kết hay các chủ đề sẽ được thảo luận.
Các quan chức đã công khai bày tỏ ý định của Việt Nam trong việc mua khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ để phục vụ ngành công nghiệp còn non trẻ trong nước, đồng thời có thể điều chỉnh thuế đối với một số mặt hàng nhập khẩu, từ ethanol và LNG đến các sản phẩm nông nghiệp.
Theo tài liệu của Bộ Công Thương, các công ty nhà nước trong lĩnh vực khí đốt và năng lượng, bao gồm Tổng công ty Khí Việt Nam (PetroVietnam Gas), Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PetroVietnam Power) và EVN, nằm trong số các đơn vị được yêu cầu cử đại diện tham gia chuyến đi tới Mỹ cùng ông Diên.
Sự kiện này là một phần trong các cuộc họp định kỳ giữa quan chức thương mại Mỹ và Việt Nam theo khuôn khổ Hiệp định khung về Thương mại và Đầu tư (TIFA) được ký kết năm 2007.
Theo tài liệu nói trên, ông Diên sẽ gặp ông Greer vào ngày 13/3, sau đó làm việc với các quan chức của Bộ Năng lượng Mỹ và chứng kiến lễ ký kết "một số thỏa thuận" vào ngày hôm sau.
Sau đó, ông Diên sẽ gặp gỡ các quan chức Bộ Thương mại Mỹ và nhóm các ngành "có lợi ích tại Việt Nam". Tuy nhiên, tài liệu không nêu rõ lịch trình được tính theo giờ Mỹ hay giờ Việt Nam, điều có thể ảnh hưởng đến ngày diễn ra các cuộc họp.
.png "Sex :vozvn (53):"){kind=icon}
) đm bả chó dân ăn hết
