XmenX123
Trâu lái đò
TP.HCM đóng góp ngân sách nhiều nhưng được giữ lại ít: Sự thật thế nào?
Câu chuyện TP.HCM thu ngân sách rất lớn nhưng chỉ được giữ lại một phần nhỏ là vấn đề tranh cãi suốt nhiều năm. Có hai cách nhìn nhận về vấn đề này:
1. Góc nhìn của TP.HCM: Thành phố là đầu tàu kinh tế, tạo ra phần lớn nguồn thu nhưng bị Trung ương giữ lại quá nhiều, gây khó khăn cho đầu tư phát triển hạ tầng, an sinh xã hội.
2. Góc nhìn của Trung ương: TP.HCM không hẳn “làm ra” tất cả số tiền thu được mà phần lớn là do thu hộ từ các doanh nghiệp có trụ sở tại đây. Trung ương cần phân bổ lại để cân bằng vùng miền.
Vậy thực tế thế nào?
I. TP.HCM thu ngân sách như thế nào?
1. Quy mô thu ngân sách của TP.HCM
• TP.HCM đóng góp khoảng 25-27% tổng thu ngân sách quốc gia mỗi năm.
• Năm 2023, TP.HCM thu ngân sách khoảng 472.000 tỷ đồng, cao nhất cả nước.
• Tuy nhiên, TP chỉ được giữ lại khoảng 18% số thu này để chi tiêu cho địa phương.
So sánh với các tỉnh/thành khác:
• Hà Nội: Thu khoảng 400.000 tỷ, giữ lại 35%.
• Bình Dương: Thu khoảng 100.000 tỷ, giữ lại 36%.
• Hải Phòng: Thu khoảng 90.000 tỷ, giữ lại 78%.
• Đà Nẵng: Thu khoảng 80.000 tỷ, giữ lại 68%.
⏩ TP.HCM là địa phương có tỷ lệ giữ ngân sách thấp nhất cả nước.
2. TP.HCM “làm ra nhiều” hay “thu hộ Trung ương”?
👉 Có hai phần trong tổng thu ngân sách của TP.HCM:
1. Thu từ hoạt động kinh tế trên địa bàn TP (doanh nghiệp, cá nhân làm việc tại TP).
2. Thu hộ Trung ương (thuế từ các tập đoàn, doanh nghiệp đặt trụ sở tại TP nhưng hoạt động trên phạm vi toàn quốc).
✅ Một phần lớn nguồn thu đến từ hoạt động kinh tế tại TP.HCM
• TP.HCM là trung tâm kinh tế lớn nhất Việt Nam, chiếm hơn 23% GDP cả nước.
• Nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn có nhà máy, hoạt động kinh doanh tại TP, tạo nguồn thu dồi dào.
⏩ Ví dụ:
• Bán lẻ, dịch vụ, bất động sản, thuế GTGT từ các giao dịch đều thuộc TP.HCM.
• Xuất nhập khẩu qua cảng Cát Lái, sân bay Tân Sơn Nhất mang lại nguồn thu hải quan lớn.
• Thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế cá nhân từ hàng triệu lao động cao cấp tại TP.
📌 Điểm mấu chốt: TP.HCM thực sự tạo ra một phần lớn nguồn thu này.
⚠️ Nhưng một phần thu là “thu hộ Trung ương”
• Nhiều tập đoàn, công ty lớn đặt trụ sở tại TP.HCM nhưng hoạt động trên phạm vi toàn quốc.
• Thuế của các doanh nghiệp này được tính vào ngân sách TP.HCM nhưng không phản ánh toàn bộ giá trị kinh tế do TP tạo ra.
⏩ Ví dụ:
• Vinamilk có trụ sở ở TP.HCM nhưng nhà máy ở nhiều tỉnh khác → Thuế của toàn bộ tập đoàn được tính vào TP.HCM.
• Thế Giới Di Động, Viettel, Shopee có trụ sở ở TP nhưng kinh doanh toàn quốc → TP.HCM thu hộ khoản thuế của các tỉnh khác.
• Các ngân hàng lớn (Vietcombank, BIDV, Agribank…) thu phần lớn thuế tại TP nhưng phục vụ toàn quốc.
📌 Điểm mấu chốt: Một phần lớn thuế TP.HCM thu về là từ hoạt động của doanh nghiệp có phạm vi hoạt động rộng hơn, không chỉ trong TP.
II. Tại sao Trung ương không cho TP.HCM giữ lại nhiều hơn?
👉 Lý do Trung ương giữ lại phần lớn ngân sách của TP.HCM:
1. Cân bằng phát triển vùng miền
• Nếu TP.HCM giữ quá nhiều, các tỉnh nghèo sẽ không có nguồn lực phát triển.
• TP.HCM là đầu tàu, nhưng cả nước cần phát triển đồng đều.
2. Cơ chế thu hộ Trung ương
• Nhiều doanh nghiệp lớn nộp thuế ở TP.HCM nhưng hoạt động ở tỉnh khác.
• Nếu TP được giữ lại nhiều hơn, các tỉnh khác sẽ mất nguồn thu.
3. Ưu tiên đầu tư cho các vùng kém phát triển hơn
• Ngân sách thu từ TP.HCM được phân bổ cho các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, Tây Bắc…
• Điều này giúp cả nước phát triển đồng đều hơn, tránh tình trạng mất cân đối.
🚨 Nhưng vấn đề lớn ở đây là:
• Hạ tầng TP.HCM đang quá tải nghiêm trọng (kẹt xe, ngập nước, y tế, giáo dục…).
• TP không có đủ tiền để đầu tư vào hạ tầng, giao thông, khiến năng suất lao động bị ảnh hưởng.
• Dân số TP hơn 10 triệu nhưng ngân sách chi đầu tư lại thua Hà Nội, Hải Phòng, Bình Dương.
⏩ Kết quả: TP.HCM tạo ra nhiều giá trị nhưng không có đủ nguồn lực để tái đầu tư phát triển.
III. Giải pháp nào cho TP.HCM?
1. Tăng tỷ lệ ngân sách được giữ lại từ 18% lên 30-35%
• Hà Nội hiện giữ 35%, TP.HCM cũng xứng đáng có mức tương tự.
• Điều này giúp TP đầu tư mạnh vào hạ tầng, giảm áp lực giao thông, đô thị.
2. Cải cách cơ chế thu ngân sách theo nơi hoạt động, không chỉ theo trụ sở chính
• Hiện tại, nhiều doanh nghiệp nộp thuế tại TP.HCM nhưng hoạt động ở nhiều tỉnh.
• Cần có cơ chế điều chỉnh để phần thuế này được phân bổ hợp lý hơn.
3. Tăng quyền tự chủ tài chính cho TP.HCM
• TP nên có quyền quyết định thu thêm một số loại thuế/phí để tăng nguồn thu.
• Ví dụ: Thuế bất động sản, thuế môi trường, phí sử dụng hạ tầng đô thị…
4. Đẩy mạnh cơ chế đặc thù, xây dựng TP.HCM thành trung tâm tài chính
• Nếu TP được giữ lại nhiều hơn, có thể phát triển thành trung tâm tài chính khu vực.
• Tạo ra động lực tăng trưởng bền vững, không phụ thuộc vào Trung ương.
IV. Kết luận: TP.HCM thực sự làm ra nhiều hay chỉ thu hộ?
💡 Thực tế là cả hai điều này đều đúng:
1. TP.HCM thực sự tạo ra phần lớn giá trị kinh tế trong nguồn thu của mình.
• Với vai trò trung tâm kinh tế, TP có lực lượng lao động lớn, dịch vụ phát triển, ngành tài chính mạnh.
2. Nhưng TP cũng thu hộ một phần lớn ngân sách cho Trung ương.
• Các tập đoàn lớn đóng thuế tại TP nhưng hoạt động trên cả nước.
🚨 Vấn đề lớn nhất không phải là TP thu hộ, mà là TP bị giữ lại quá ít ngân sách để phát triển.
👉 Để TP.HCM tiếp tục phát triển xứng đáng với vai trò đầu tàu kinh tế, cần điều chỉnh tỷ lệ giữ ngân sách lên ít nhất 30-35%.
Câu chuyện TP.HCM thu ngân sách rất lớn nhưng chỉ được giữ lại một phần nhỏ là vấn đề tranh cãi suốt nhiều năm. Có hai cách nhìn nhận về vấn đề này:
1. Góc nhìn của TP.HCM: Thành phố là đầu tàu kinh tế, tạo ra phần lớn nguồn thu nhưng bị Trung ương giữ lại quá nhiều, gây khó khăn cho đầu tư phát triển hạ tầng, an sinh xã hội.
2. Góc nhìn của Trung ương: TP.HCM không hẳn “làm ra” tất cả số tiền thu được mà phần lớn là do thu hộ từ các doanh nghiệp có trụ sở tại đây. Trung ương cần phân bổ lại để cân bằng vùng miền.
Vậy thực tế thế nào?
I. TP.HCM thu ngân sách như thế nào?
1. Quy mô thu ngân sách của TP.HCM
• TP.HCM đóng góp khoảng 25-27% tổng thu ngân sách quốc gia mỗi năm.
• Năm 2023, TP.HCM thu ngân sách khoảng 472.000 tỷ đồng, cao nhất cả nước.
• Tuy nhiên, TP chỉ được giữ lại khoảng 18% số thu này để chi tiêu cho địa phương.
So sánh với các tỉnh/thành khác:
• Hà Nội: Thu khoảng 400.000 tỷ, giữ lại 35%.
• Bình Dương: Thu khoảng 100.000 tỷ, giữ lại 36%.
• Hải Phòng: Thu khoảng 90.000 tỷ, giữ lại 78%.
• Đà Nẵng: Thu khoảng 80.000 tỷ, giữ lại 68%.
⏩ TP.HCM là địa phương có tỷ lệ giữ ngân sách thấp nhất cả nước.
2. TP.HCM “làm ra nhiều” hay “thu hộ Trung ương”?
👉 Có hai phần trong tổng thu ngân sách của TP.HCM:
1. Thu từ hoạt động kinh tế trên địa bàn TP (doanh nghiệp, cá nhân làm việc tại TP).
2. Thu hộ Trung ương (thuế từ các tập đoàn, doanh nghiệp đặt trụ sở tại TP nhưng hoạt động trên phạm vi toàn quốc).
✅ Một phần lớn nguồn thu đến từ hoạt động kinh tế tại TP.HCM
• TP.HCM là trung tâm kinh tế lớn nhất Việt Nam, chiếm hơn 23% GDP cả nước.
• Nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn có nhà máy, hoạt động kinh doanh tại TP, tạo nguồn thu dồi dào.
⏩ Ví dụ:
• Bán lẻ, dịch vụ, bất động sản, thuế GTGT từ các giao dịch đều thuộc TP.HCM.
• Xuất nhập khẩu qua cảng Cát Lái, sân bay Tân Sơn Nhất mang lại nguồn thu hải quan lớn.
• Thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế cá nhân từ hàng triệu lao động cao cấp tại TP.
📌 Điểm mấu chốt: TP.HCM thực sự tạo ra một phần lớn nguồn thu này.
⚠️ Nhưng một phần thu là “thu hộ Trung ương”
• Nhiều tập đoàn, công ty lớn đặt trụ sở tại TP.HCM nhưng hoạt động trên phạm vi toàn quốc.
• Thuế của các doanh nghiệp này được tính vào ngân sách TP.HCM nhưng không phản ánh toàn bộ giá trị kinh tế do TP tạo ra.
⏩ Ví dụ:
• Vinamilk có trụ sở ở TP.HCM nhưng nhà máy ở nhiều tỉnh khác → Thuế của toàn bộ tập đoàn được tính vào TP.HCM.
• Thế Giới Di Động, Viettel, Shopee có trụ sở ở TP nhưng kinh doanh toàn quốc → TP.HCM thu hộ khoản thuế của các tỉnh khác.
• Các ngân hàng lớn (Vietcombank, BIDV, Agribank…) thu phần lớn thuế tại TP nhưng phục vụ toàn quốc.
📌 Điểm mấu chốt: Một phần lớn thuế TP.HCM thu về là từ hoạt động của doanh nghiệp có phạm vi hoạt động rộng hơn, không chỉ trong TP.
II. Tại sao Trung ương không cho TP.HCM giữ lại nhiều hơn?
👉 Lý do Trung ương giữ lại phần lớn ngân sách của TP.HCM:
1. Cân bằng phát triển vùng miền
• Nếu TP.HCM giữ quá nhiều, các tỉnh nghèo sẽ không có nguồn lực phát triển.
• TP.HCM là đầu tàu, nhưng cả nước cần phát triển đồng đều.
2. Cơ chế thu hộ Trung ương
• Nhiều doanh nghiệp lớn nộp thuế ở TP.HCM nhưng hoạt động ở tỉnh khác.
• Nếu TP được giữ lại nhiều hơn, các tỉnh khác sẽ mất nguồn thu.
3. Ưu tiên đầu tư cho các vùng kém phát triển hơn
• Ngân sách thu từ TP.HCM được phân bổ cho các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, Tây Bắc…
• Điều này giúp cả nước phát triển đồng đều hơn, tránh tình trạng mất cân đối.
🚨 Nhưng vấn đề lớn ở đây là:
• Hạ tầng TP.HCM đang quá tải nghiêm trọng (kẹt xe, ngập nước, y tế, giáo dục…).
• TP không có đủ tiền để đầu tư vào hạ tầng, giao thông, khiến năng suất lao động bị ảnh hưởng.
• Dân số TP hơn 10 triệu nhưng ngân sách chi đầu tư lại thua Hà Nội, Hải Phòng, Bình Dương.
⏩ Kết quả: TP.HCM tạo ra nhiều giá trị nhưng không có đủ nguồn lực để tái đầu tư phát triển.
III. Giải pháp nào cho TP.HCM?
1. Tăng tỷ lệ ngân sách được giữ lại từ 18% lên 30-35%
• Hà Nội hiện giữ 35%, TP.HCM cũng xứng đáng có mức tương tự.
• Điều này giúp TP đầu tư mạnh vào hạ tầng, giảm áp lực giao thông, đô thị.
2. Cải cách cơ chế thu ngân sách theo nơi hoạt động, không chỉ theo trụ sở chính
• Hiện tại, nhiều doanh nghiệp nộp thuế tại TP.HCM nhưng hoạt động ở nhiều tỉnh.
• Cần có cơ chế điều chỉnh để phần thuế này được phân bổ hợp lý hơn.
3. Tăng quyền tự chủ tài chính cho TP.HCM
• TP nên có quyền quyết định thu thêm một số loại thuế/phí để tăng nguồn thu.
• Ví dụ: Thuế bất động sản, thuế môi trường, phí sử dụng hạ tầng đô thị…
4. Đẩy mạnh cơ chế đặc thù, xây dựng TP.HCM thành trung tâm tài chính
• Nếu TP được giữ lại nhiều hơn, có thể phát triển thành trung tâm tài chính khu vực.
• Tạo ra động lực tăng trưởng bền vững, không phụ thuộc vào Trung ương.
IV. Kết luận: TP.HCM thực sự làm ra nhiều hay chỉ thu hộ?
💡 Thực tế là cả hai điều này đều đúng:
1. TP.HCM thực sự tạo ra phần lớn giá trị kinh tế trong nguồn thu của mình.
• Với vai trò trung tâm kinh tế, TP có lực lượng lao động lớn, dịch vụ phát triển, ngành tài chính mạnh.
2. Nhưng TP cũng thu hộ một phần lớn ngân sách cho Trung ương.
• Các tập đoàn lớn đóng thuế tại TP nhưng hoạt động trên cả nước.
🚨 Vấn đề lớn nhất không phải là TP thu hộ, mà là TP bị giữ lại quá ít ngân sách để phát triển.
👉 Để TP.HCM tiếp tục phát triển xứng đáng với vai trò đầu tàu kinh tế, cần điều chỉnh tỷ lệ giữ ngân sách lên ít nhất 30-35%.
