Bài 3: Đánh giá ý tưởng ?
Đầu tiên tao muốn cảm ơn tụi mày đã góp ý, tao sẽ cố gắng dùng toàn bộ tiếng việt, đôi lúc sẽ để thêm tiếng anh trong ngoặc để tụi mày có thể đào sâu hơn với google nhé. Đồng thời tao sẽ ví dụ từ những việc cụ thể nhỏ nhỏ ngoài đời (tao ko làm, chỉ dựa trên góc nhìn cá nhân, nên nếu sai thì tụi mày góp ý nhé, vì với tao nó cơ bản là kinh doanh, kiếm tiền hơn là khởi nghiệp (startup))
Bài trước tao có nói tóm gọn các loại hình startup, về việc quan trọng của "vấn đề" (problem), "nỗi đau của khách hàng" (pain point), cách tìm ra các vấn đề và từ đó đưa ra các giải pháp, ý tưởng để khởi nghiệm.
Hôm nay tao nói tiếp về việc đánh giá các ý tưởng đó, để xem có đáng bỏ tiền và công sức ra làm không? Tao để ý nhiều thằng hay bỏ qua bước này, mà trực tiếp nhảy cóc lên các bước phát triển sản phẩm, và đem đi bán, dẫn đến khi thất bại sẽ mất kha khá công sức, của cải, thậm chí dẫn đến hoài nghi năng lực cá nhân hay đánh mất đi rất nhiều mối quan hệ (bạn bè, gia đình etc).
Vậy 1 ý tưởng như thế nào là
xứng đáng để xoắn tay vào làm ?
Có rất nhiều định nghĩa, nhưng theo tao 1 ý tưởng "xứng đáng" là 1 ý tưởng có các yếu tố sau:
- Giải quyết 1 vấn đề có thật, cụ thể cho 1 nhóm đối tượng cụ thể
- Vấn đề đó nhiều người gặp phải (kiểu dằm trong tim vậy, đau, nhức nhối dài hạn) .
- Có ít hoặc không có đối thủ giải quyết được vấn đề đó.
- Có thể hiện thực được, có thể đo được .
- Có rào cản cho sự cạnh tranh từ các đối thủ khác. (barriers to entry)
- Có thể mở rộng dễ dàng (scalability)
- ... (và nhiều nữa, nhưng tạm thế)
Dựa trên những tiêu chí đó, tụi mày có thể thêm vào 1 vài tiêu chí khác theo ngành nghề hoặc kiến thức cá nhân, mục đích là luôn tạo cho mình những tiêu chí để đánh giá, đừng dựa quá nhiều vào cảm tính.
Sau khi có tiêu chí rồi, tụi mày sẽ dễ dàng dựa vào nó để lọc các ý tưởng:
vd:
Vấn đề: Các múi mít cần 1 nơi sống ảo để tâm sự
Giải pháp: Mở các chuỗi cafe hiện đại, lung linh.
Đánh giá: Không ổn, khó mở rộng, vấn đề không quá lớn, không có nhiều "rào cản" khi các đối thủ khác vào.
Như thế, với tiêu chí đã có, tụi mày sẽ thấy giải pháp này ko ổn, từ đó tụi mày có 2 lựa chọn:
1/ Chọn giải pháp khác. (vd: thay vì mở cafe như highland, có tml mở cafe view ruộng lúa cho các múi mít đi du lịch đến đia phương của nó)
2/ Chọn vấn đề khác. (vd: các múi mít chưa có cmnd cần 1 nơi riêng tư để ôm ấp => cafe buồng, giường nệm, coi film)
Trước tao có 1 startup về công nghệ cho khách hàng cuối (B2C) tao thấy vấn đề, vấn đề đó lớn, nhưng rất tiếc tao quên mất khách hàng họ không quá cấp thiết để giải quyết, (như mày bị mập vậy, ai cũng muốn giảm cân, nhưng đi gym thì lười). Thế là bỏ hơn 2 năm xây dựng sản phẩm, ra thị trường, có khách hàng ngon giai đoạn đầu, ảo tưởng, cuối cùng retention thấp, tạch.
Tụi mày thấy vòng lặp để tạo ra ý tưởng rồi đúng ko ? "Tìm tòi" => "Lòi ra ý tưởng" => "Đánh giá nó" => Trở lại tìm tòi nếu chưa ổn.
Hi vọng đến đây tụi mày đã có các tiêu chí cho riêng mình, sau khi có rồi, tụi mày cần nghiên cứu tiếp cách đánh giá các tiêu
chí đó, với mỗi/nhóm tiêu chí hãy tự đặt các câu hỏi để giải quyết.
vd với các tiêu chí:
- Giải quyết 1 vấn đề có thật, cụ thể cho 1 nhóm đối tượng cụ thể
- Vấn đề đó nhiều người gặp phải (kiểu dằm trong tim vậy, đau, nhức nhối dài hạn) .
- Có ít hoặc không có đối thủ giải quyết được vấn đề đó.
Thì cần đặt các câu hỏi như:
Có thật vấn đề này quan trọng ko ?
Tần suất khách hàng gặp vấn đề này thế nào ?
Hiện họ đang dùng sản phẩm, dịch vụ nào khi gặp vấn đề này, chi phí và các vđ phát sinh là gì?
Có dễ dàng để họ chuyển qua dùng giải pháp của mình ko ?
=> Và để trả lời câu hỏi này thì thông thường tụi mày phải nói chuyện với những khách hàng tụi mày nhắm tới.
vd cho vấn đề này:
thay vì mở cafe như highland, có tml mở cafe view ruộng lúa cho các múi mít đi du lịch đến địa phương của nó thì tụi mày cần phỏng vấn các múi mít thích đi du lịch, cần vào các nhóm du lịch, phân loại người dùng và bắt đầu lập các poll, post bài khảo sát, bắt chuyện với các cá nhân để hỏi và nhờ điền bản kháo sát etc ...
Bài dài rồi, tao xin phép ngừng nhé, tiếp tao sẽ viết tiếp điều cần làm sau khi mày có ý tưởng và thấy nó đáng thời gian, công sức, tiền bạc để chơi.
P/S: Dạo này bị loằn oằn với chủ cho thuê nên phải cần nhờ đến luật pháp, haiz tml nào rành qui trình tố tụng inbox hỗ trợ tao với, tao chưa nhờ đến luật sư vì chuyện nhỏ thôi, nhưng chủ nó tham quá
haiz.
